Makroskładniki

Jedzenie
Białko, węglowodany, tłuszcze

Makroskładniki

Makroskładniki są to składniki odżywcze dostarczane w postaci płynnej lub stałej z żywnością i napojami. Dostarczają one energie, czyli popularne kalorie. Podstawowymi makroskładnikami są węglowodany, tłuszcze oraz białko. Wszystkie te makroskładniki tworzą paliwo dla naszego organizmu, dzięki czemu nasze ciało może  rozwijać się prawidłowo.

Białka

Rodzaje białek:

  • Proste: globuliny, histony, albuminy, skleroproteiny, gluteiny, prolaminy,protaminy
  • Złożone: fosfoproteiny, lipoproteiny, nukleoproteiny, chromoproteiny, glikoproteiny, metaloproteiny

Funkcje białek:

  • strukturalna- elastyna, kolagen, aktyna-białka spełniają funkcje naprawcze uszkodzonych tkanek
  • transportowa- hemoglobina– dostarczanie tlenu na dowolną odległość
  • odpornościowa-fibrynogen, rozpoznawanie i zwalczanie antygenów
  • hormonalna-insulina, reguluje przebieg procesów biochemicznych
  • kataliza enzymatyczna-trypsyna-wszystkie enzymy w komórkach są białkami
  • białka pomagają w utrzymywaniu równowagi kwasowo-zasadowej i bilansu wodnego.
  • rola białek  wiąże się też z usuwaniem toksyn z organizmu
  • białka są budulcem nowych tkanek
  • są również źródłem energii

Węglowodany

Rodzaje cukrów:

  1. cukry proste: glukoza, galaktoza, sacharoza
  2. cukry złożone:skrobia, glikogen

Funkcje węglowodanów:

  • daje nam energie
  • zapasowa- magazynowana w postaci glikogenu
  • materiał energetyczny- fruktoza
  • funkcje odżywcze- maltoza laktoza rafinoza
  • regulacyjna – wchodzą w skład DNA i Rna-uczestniczą w ekspresji genów,  modyfikacji białek i regulacji metabolizmu komórkowego,
  • regulacja gospodarki wodno-elektrolitowej
  • hamuje krzepnięcie krwi- heparyna
  • transportowa- u roślin sacharoza, u zwierzat i ludzi glukoza
  • stanowią substrat do wytwarzania elementów strukturalnych komórek
  • utrzymania termoregulacji i stałocieplności

Tłuszcze

Podział tłuszczów:

Ze względu na pochodzenie:

  • roślinne 
  • zwierzęce
  • sztuczne i modyfikowane

Ze względu na obecność wiązań podwójnych:

  • nienasycone, w których występują reszty kwasów tłuszczowych posiadających w łańcuchu węglowodorowym wiązania podwójne
  • nasycone, w których występują reszty kwasów tłuszczowych posiadających w łańcuchu węglowodorowym wyłącznie wiązania pojedyncze

Ze względu na budowę chemiczną:

  • proste:lipidy właściwe, woski, trójacyloglicerole
  • złożone: fosfolipidy, glikolipidy
  • lipidy izoprenowe: steroidy, karotenowce
  • pochodne:kwasy tłuszczowe

Ze względu na stan skupienia:

  • stałe, których głównymi składnikami są glicerydy wyższych nasyconych kwasów tłuszczowych(np. łój, sadło)
  • ciekłe, w skład których wchodzą głównie glicerydy wyższych nienasyconych kwasów tłuszczowych(np. oliwa, olej rzepakowy)

Funkcje tłuszczy:

  • budują błonę komórkową
  • transportują lipidy– są głównym źródłem glicerolu i kwasów tłuszczowych
  • przeciwdziałają krzepnięciu krwi
  • regulują stężenie cholesterolu
  • utrzymują prawidłowy stan skóry
  • przyspieszają gojenie się ran
  • zapobiegają przemianom chorobowym
  • regulują gospodarkę wodną- magazynują wodę
  • stanowi materiał zapasowy i energetyczny
  • magazynują wodę

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *